Kanadaja dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë lëshuar një njoftim të rrallë publik mbi stërvitjet e planifikuara ushtarake në Arktik, mes shqetësimeve në rritje për agresionin rus.
Komanda e Mbrojtjes së Hapësirës Ajrore të Amerikës së Veriut tha të martën e 15 marsit, se do të zhvillonte stërvitje të mbrojtjes ajrore në të gjithë Arktikun kanadez, duke shtuar se stërvitjet kishin për qëllim të testonin aftësinë për t’iu përgjigjur si avionëve ashtu edhe raketave të lundrimit që kërcënojnë kontinentin.
Operacioni “Noble Defender” ka qenë një ngjarje e përsëritur vitet e fundit, por stërvitjet kanë marrë kuptim të ri, që nga pushtimi i Ukrainës nga Vladimir Putin, shkruan The Guardian.
Duke folur në një konferencë të mbrojtjes përpara operacionit, Shefi i Shtabit të Mbrojtjes së Kanadasë ka thënë se ndërsa kërcënimi i një inkursioni rus në Arktikun e Kanadasë ishte i ulët për momentin, ai nuk do ta përjashtonte atë në vitet në vijim.
“Nuk është e paimagjinueshme që sovraniteti ynë të sfidohet”, ka thënë shefi i shtabit të mbrojtjes, gjenerali, Wayne Eyre.
Në vitet e fundit, Rusia ka rritur praninë e saj ushtarake në bazat tokësore në Arktik dhe ka nisur një sërë misionesh provokuese ajrore. Dy vjet më parë, një palë bombardues rusë me rreze të gjatë rrokullisnin hapësirën ajrore kanadeze përpara se të ktheheshin prapa.
Bombarduesit “TU-160 Blackjack”, të aftë për të mbajtur raketa bërthamore, kaluan Polin e Veriut dhe iu afruan Kanadasë nga Rusia perëndimore, ndërjaq ekspertët pajtohen se çdo agresion i hapur ushtarak në Arktik ndoshta do të merrte formën e sulmeve nga ajri dhe deti, dhe jo nga toka.
Sulmi i Moskës ndaj Ukrainës tre javë më parë ka ripërtërirë shqetësimet se presidenti rus është bërë gjithnjë e më i paparashikueshëm, ndërsa i njëjti ka rritur tensionet edhe në rajone të tjera ku Rusia ka treguar shenja agresioni.
“Nëse Putini do të ishte racional, do të ishte një histori tjetër”, tha koloneli kanadez në pension Pierre Leblanc, i cili kaloi vite duke mbikëqyrur trupat në kufijtë veriorë të vendit.
“Por ai po na detyron të shkatërrojmë ekonominë e vendit të tij. Dhe pavarësisht nga të gjitha kërcënimet, të gjitha sanksionet, ai vazhdon të bombardojë objektivat civile dhe të kryejë krime lufte”, shton ai.
Pavarësisht dobësive të rajonit, Leblanc tha se qeveritë e njëpasnjëshme kanadeze kishin dështuar në modernizimin e sistemeve të paralajmërimit të hershëm dhe neglizhuan zhvillimin e bazave ushtarake dhe porteve të ujit të thellë.
Në të njëjtën kohë, teknologjia pas radarit me rreze të shkurtër e përdorur për të mbrojtur rajonin është “kryesisht e vjetëruar” dhe se pjesët e përdorura në riparime nuk prodhohen më.
“Nëse e vendosni të gjithë Evropën kontinentale në Arktikun Kanadez, do të kishte vend për të kursyer. Pra, kur dërgojmë anije monitoruese, do të ishte e barabartë me dërgimin e dy anijeve për të monitoruar të gjithë Evropën”, ka thënë Leblanc.
Vitet e fundit, Leblanc është bërë një avokat i fortë për zhvillimin e një porti bazë dhe me ujë të thellë në Gjirin Resolute dhe beson se investimet më të mëdha në rajon do të krijonin vende pune për komunitetet inuit.
Në fillim të këtij muaji, Korporata Nasittuq e drejtuar nga Inuit u shpall fituesja e një kontrate 464 milionë dollarësh amerikanë, për të operuar Sistemin e Paralajmërimit të Veriut, një rrjet 37-vjeçar i dhjetëra stacioneve të radarëve të operuar në distancë që shtrihet më shumë se 5000 km përgjatë skajit të Oqeanit Arktik.
Sistemi i radarit funksionon si një grup kritik i syve në hapësirën ajrore të rajonit, por ka nevojë për përmirësime të rëndësishme.
Por Michael Byers, një profesor i shkencave politike në Universitetin e Kolumbisë Britanike, i cili fokusohet në çështjet e Arktikut, argumentoi se Rusia kishte pak nxitje për të treguar agresion në Arktikun kanadez.
“Është vendi më i madh në botë dhe ka burime të konsiderueshme të Arktikut të tij. Nuk ka asgjë në Kanada që Rusia nuk e ka”, tha ai.
Ai shtoi se Moska e dinte se çdo ndërhyrje ushtarake në Arktikun kanadez mund të ishte një “udhëtim në një konflikt të plotë” me NATO-n.
“Kanadaja dhe aleatët duhet të përqendrohen në Arktikun Evropian, ku Rusia ka një rrjet nëndetësesh të afta për të lëshuar raketa bërthamore”, ka thënë Byers.
“Ideja se duhet të shqetësohemi për një pushtim rus më duket mashtruese, sepse ne e dimë se ku është shqetësimi i vërtetë. Shqetësimi i vërtetë është sot në Evropë”, ka shtuar ai.(Albanianpost.com)