Sjellja e presidentit rus Vladimir Putin në krizën ukrainase ka hapur një dritare në një botë që duket gjithnjë e më paranojake dhe e izoluar politikisht, thanë zyrtarët dhe analistët perëndimorë për agjencinë franceze të lajmeve AFP.
Disa liderë perëndimorë, përfshirë presidentin francez Emmanuel Macron, në të kaluarën kanë kërkuar ta trajtojnë Putinin si një partner të besueshëm, megjithëse të ashpër, negociues.
Por të gjitha idetë për besueshmërinë e tij u shkatërruan pas lëvizjeve të tij këtë javë.
Një zyrtar i presidencës franceze, duke folur në kushte anonimiteti, tha se fjalimi i Putinit për Ukrainën përziente “ide të ngurta dhe paranojake”, duke kujtuar përshtypjen që Macron kishte fituar në bisedimet e tij pesë orëshe me Putinin pas dyerve të mbyllura në Kremlin në fillim të këtij viti.
“Putini që ai (Macron) takoi në Kremlin nuk është i njëjti që pa në dhjetor 2019,” tha zyrtari.
“Ajo që ai gjeti në Kremlin ishte Putini i cili ishte më i ngurtë dhe i izoluar.”
Macron u takua për herë të fundit me Putinin në samitin e Parisit për Ukrainën në dhjetor 2019. Më herët atë vit, ai priti gjithashtu Putinin për bisedime në rezidencën e tij verore në Mesdhe për të angazhuar Rusinë politikisht. Më pas, udhëheqësi rus, i buzëqeshur, me xhentilesë, dhuroi një buqetë me lule për gruan e presidentit francez, Brigitte.
Por këto imazhe ishin larg lëvizjes së tmerrshme të Putinit që nga fjalimi i së hënës, në të cilin ai akuzoi në mënyrë të pabazë Ukrainën se kërkon armë bërthamore dhe paralajmëroi se “regjimi i Kievit” ishte përgjegjës për çdo gjakderdhje të mëtejshme.
“Ishte një analizë jashtëzakonisht e dhunshme, me keqkuptime dhe paranojake… me shumë gënjeshtra historike,” tha ministri francez për Evropën, Clement Beaune.
Më tej, Sekretari Britanik i Mbrojtjes, Ben Wallace tha se Putini ishte “plotësisht jashtë mendjes” dhe se ai ishte një njeri që ishte “pa miq, pa aleatë”.
Kur Putini rrëmbeu Krimenë nga Ukraina në vitin 2014, duke tronditur liderët perëndimorë, mediat amerikane cituan ish-kancelaren gjermane Angela Merkel t’i thoshte Presidentit të SHBA Barack Obama se Putini jeton në një “botë paralele”.
Tani, studimi i profilit psiko të Putinit është intensifikuar. Fjalimi i tij historik të hënën mbrëma u transmetua pas një takimi koreografik të Këshillit të Sigurisë Ruse, ku morën pjesë rreth 20 zyrtarë – të gjithë burra me përjashtim të kryetarit të Dhomës së Lartë, Valentin Matviyenko.
Zyrtarët u ulën në një distancë nga Putini, që është më e përshtatshme për fusha tenisi, dhe presidenti rus, ulur në një tavolinë, shikonte ndërsa ata nga ana e tyre jepnin pëlqimin e tyre për njohjen e rajoneve të shkëputura.
Në një moment të çuditshëm që ende nuk është shpjeguar mirë, Putini poshtëroi kreun e fuqishëm të shërbimit të kundërzbulimit SVR, Sergei Naryshkin, sepse ai hezitoi. “Fol qartë! Sergei! Po apo jo?”, bërtiti Putin, duke i rënë me padurim duart mbi tryezë.
Naryshkin dukej i mbingarkuar dhe më pas ai tha gabimisht se të dy rajonet duhet të bëhen pjesë e Rusisë, një ide që nuk ishte në radarin e Putinit.
“Ne nuk po flasim për këtë, as nuk po e konsiderojmë atë!”, qeshi Putini me përbuzje. “Po flasim për njohjen e pavarësisë apo jo!”
“Propaganda e zhveshur nuk mjafton më për shitësit dhe hajdutët e vjetër të mjegullës. Ata duan gjak,” komentoi lideri i opozitës Alexei Navalny, aktualisht në kamp, duke e quajtur Putinin “kreun e byrosë (politike) (sovjetike) të shekullit të 21-të.”
Shkrimtari francez Michel Eltchaninoff, autor i “In Vladimir Putin’s Head”, tha se megjithëse Putini kishte paraqitur më parë ide të tilla, kishte pasur ndryshime shqetësuese në stilin dhe pamjen e tij.
“Ky inskenim disi sadist, poshtërues pati një efekt të jashtëzakonshëm,” dhe Putini është i vendosur të “tregojë se ai vendos vetë” në një shfaqje që dukej pothuajse si një shfaqje e fuqisë së “epokës së Stalinit”.
“Putini ka një lloj humbjeje të lidhjes me realitetin në kurriz të ideologjisë së tij, e cila mund të përshkruhet si paranojake”, tha ai për AFP. “Ne gjithmonë kemi thënë se ai ishte një lider pragmatik, një taktikues i mirë. A do ta sakrifikojë pragmatizmin e tij në emër të ideologjisë së tij? Është e mundur,” tha ai.
Analistja e njohur ruse Tatiana Stanova, themeluese e qendrës këshillimore politike R.Politik Center dhe një mendimtare jorezidente në Qendrën Carnegie të Moskës, parashikoi kohët e errëta që pasuan fjalimin.
“Sot, Vladimir Putin ka kaluar në anën e errët të historisë”, ka shkruar ajo në llogarinë e saj në Telegram. “Ky është fillimi i fundit të regjimit të tij, i cili tani mund të mbështetet vetëm në bajoneta.”
