Pirja e duhanit dhe ndotja e ajrit janë shkaqet kryesore të sëmundjes pulmonare obstruktive kronike (SPOK).
Nevojitet rritje e ndërgjegjësimit për SPOK-un i cili është në top tre shkaqet kryesore të vdekshmërisë në mbarë botën dhe nga i cili vdesin tre milionë njerëz çdo vit. Kur shfaqen simptoma të tilla si kollë kronike dhe nxjerrje sekrecionesh, vështirësi në frymëmarrje, njerëzit duhet të paraqiten menjëherë për kontroll. Supozohet se mbi 100,000 njerëz në vend kanë SPOK. Çdo person i dhjetë mbi 40 vjeç e ka sëmundjen, thonë mjekët.
“Sipas të dhënave nga Iniciativa globale për SPOK-un, vendet raportojnë rreth pesë për qind prevalencë që do të thotë se 100.000 njerëz kanë SPOK, por në realitet besohet se numri është më i lartë”, tha doc. dr. Zorica Nanoviq, udhëheqëse e departamentit në Institutin e sëmundjeve pulmonare dhe tuberkulozit para fillimit të ekzaminimeve falas për vlerësimin e funksionit të frymëmarrjes të organizuara nga Instituti dhe Shoqata e pneumoftiziologëve si pjesë e shënimit të Ditës botërore të SPOK-ut.
“Fatkeqësisht, nuk ka një regjistër për numrin e pacientëve me SPOK. Në këto muaj dimri kur ndotja e ajrit është më e lartë, empirikisht ka një nxitim shumë më të madh në spital si për ekzaminime ambulatore dhe trajtim spitalor. Fëmijët që kanë prindër që pinë duhan në shtëpi duhet të kursehen nga thithja e tymit të cigares. Tridhjetë e shtatë për qind e popullsisë në Maqedoni janë duhanpirës. Simptomat më të zakonshme janë kolla kronike dhe nxjerrja e sekrecioneve. Duhanpirësit e shoqërojnë vështirësinë në frymëmarrje me cigaret, por kalon një periudhë e gjatë kohore, sëmundja avancon në mënyrë të fshehtë dhe kur ata telefonojnë një mjek për shkak të injorimit të këtyre simptomave, sëmundja është në një fazë të avancuar”, tha dr. Nanoviq.
Drejtori i Institutit të sëmundjeve pulmonare dhe tuberkulozit, prof. dr. Dimitar Karkinski, deklaroi se Instituti sot po i bashkohet fushatës për të rritur ndërgjegjësimin për sëmundjen pulmonare obstruktive kronike (SPOK) e cila për fat të keq është në top tre shkaqet kryesore të vdekshmërisë në mbarë botën dhe në vit vdesin nga tre milionë njerëz. Vlerësohet se deri në vitin 2050 duhet të jetë shkaku i dytë i vdekshmërisë dhe do të vdesin gjashtë milionë njerëz në nivel botëror.
“Sipas statistikave epidemiologjike për njerëzit mbi 40 vjeç, SPOK ndodh në 11.8 për qind te burrat dhe 8.5 për qind te gratë ose mesatarisht 10.3 për qind. Pra, çdo person i dhjetë mbi 40 vjeç ka SPOK. Jemi dëshmitarë se jo aq shumë pacientë vijnë në ordinanca për t’u ankuar për simptoma, as nuk diagnostikojmë aq shumë pacientë, as ata që janë diagnostikuar tashmë nuk marrin terapinë e përshkruar. Kjo sëmundje nuk njihet nga pacientët dhe e nëndiagnostikuar nga mjekët”, tha dr. Karkinski.
