Terapitë e ndryshme inovative kanë bërë që sëmundje të gjakut të përmirësohen. Këto janë rezultatet e paraqitura në Kongresin e fundit të Shoqatës Amerikane të Hematologjisë (ASH).
Një shembull që nxjerr në pah përparimin e mjekësisë është ai i mielomës multiple, një tumor që buron nga palca e kockave, për të cilin mbijetesa mesatare ka kaluar në njëzet vitet e fundit nga 36 muaj në rreth 7 vjet. Meritat i takojnë trajtimeve të reja të përdorura për pacientët, si është iberdomide, një imunomodulator që ka përmirësuar shkallën e përgjigjes dhe imunoterapia e bazuar në terapinë qelizore.
Leuçemia akute mieloide, një tjetër nga sëmundjet kryesore të gjakut që prek 3200 qytetarë në vendin tonë çdo vit, mund të llogarisë në një terapi efektive të mirëmbajtjes tek pacientët pas kimioterapisë. Falë prezantimit të metodologjisë së re, personat e prekur mund të jetonin deri në 25 muaj pas diagnostikimit.
Ashtu si me sëmundjet e tjera, terapitë e synuara të tilla si dasatinib, të cilat kanë ndryshuar historinë e sëmundjes, bëjnë ndryshimin. Perspektiva të reja për trajtim janë hapur edhe për mielofibrozën, një sëmundje e rrallë kronike e palcës së kockave. Fedratinib do të jetë në dispozicion në muajt e ardhshëm, një mundësi e re terapeutike në gati 10 vjet pas miratimit të fundit të Komitetit të Organit Rregullator Evropian (EMA) për Produktet Medicinale për Përdorim Njerëzor (CHMP).
Elena Zamagni, pedagoge e Hematologjisë, në Institutin e Hematologjisë në Seràgnoli, komentoi mbi përparimin në fushën e kërkimit që lidhet me mielomën.
“Simptomat kryesore të mielomës multiple paraqiten nga lezione skeletore. Deri në dy të tretat e pacientëve paraqesin dhimbje kockash, veçanërisht në shtyllën kurrizore, në kohën e diagnozës dhe rreth 75% tregojnë lezione të kockave në hetime të gjera radiologjike.
Studimi mbi kombinimin e iberbomide, një ilaç i ri oral imunomodulues, me një antitrup monoklonal dhe një frenues proteasome që u prezantua në Kongresin e ASH, duket tepër efikas.Të dhënat paraprake treguan një përgjigje në 50% të pacientëve që kishin marrë mesatarisht shtatë regjime të mëparshme të trajtimit. Ky është një rezultat shumë i rëndësishëm, i marrë tek njerëzit që kishin humbur përgjigjen ndaj terapive,” shpjegon Zagamani.
Ajo shtoi se edhe trajtimi CAR T përfaqëson pjesën më të përparuar të imunoterapisë. Zagamani tregon se limfocitet T merren nga pacienti, inxhinierohen në laborator me një procedurë komplekse dhe më pas ri-futen në personin e prekur nga sëmundja.
Francesco Passamonti, Profesor i Hematologjisë në Universitetin e Insubria në Varese u shpreh për fedratinib, terapia e gjeneratës së fundit kushtuar trajtimit të linjës së parë dhe të dytë të mielofibrozës.
“Mielofibroza prek mbi të gjitha njerëz mbi 60 vjeç. Manifestimi karakteristik është zmadhimi i shpretkës dhe simptomat janë ethe, lodhje dhe dobësi e thellë, djersitje gjatë natës, kruajtje, dhimbje kockash dhe humbje peshe. Është një sëmundje heterogjene dhe e vështirë për t’u kuruar, sepse mund të shkaktojë jo vetëm anemi të rëndë, por edhe ulje të leukociteve dhe trombociteve.
Opsionet terapeutike janë shumë të kufizuara. Jetëgjatësia është 4-5 vjet. Për herë të parë, në gati një dekadë pa progres, një molekulë e re arrin në armamentar terapeutik. Fedratinib, një frenues selektiv i JAK 2 kinazës, një proteinë e përfshirë në mekanizmin patogjenetik, është një terapi orale shumë e fuqishme,” shpjegoi ai.
Konfirmimi gjithashtu vjen për dasatinib, i përdorur në trajtimin e leuçemisë kronike mieloide. Massimo Breccia, Shef i Njësisë Operative të Spitalit Ditor të Hematologjisë, Poliklinika Umberto I, tha se është një patologji neoplazike klonale, e cila buron nga një qelizë staminale totototente. Shumë shpesh sëmundja është asimptomatike dhe në 80% të rasteve, ajo identifikohet pas testeve të kontrollit për arsye të tjera. Mjeku shpjegon se simptomat, nëse janë të pranishme, janë ethe, dhimbje kockash dhe barku për shkak të splenomegalisë, humbje peshe, djersitje.
“Që nga fillimi i viteve 2000, frenuesit e gjenit të parë dhe të dytë të tyrosine kinase, të cilat janë pjesë e terapive të synuara, kanë përmirësuar gjendjen e pacientëve, duke e sjellë atë pothuajse në të njëjtat nivele me popullsinë e përgjithshme. Para këtyre molekulave, alternativat e vetme ishin transplantimi i palcës së kockave, i cili kërkon një dhurues të pajtueshëm dhe interferoni, të cilit vetëm 20% e pacientëve u përgjigjën.
Dasatinib, një frenues i brezit të dytë të tirozinës kinazës, tregohet si një trajtim specifik si në rreshtin e parë ashtu edhe në atë të dytë në pacientët rezistentë ndaj terapisë së mëparshme me imatinib dhe është shumë i fuqishëm sepse ka një veprim të gjerë frenues në mekanizmat patogjenetikë,” shpjegoi ai.
Sipas mjekut rezultatet e studimit DASISION çuan, dhjetë vjet më parë, në aprovimin e ilaçit tek pacientët.
Il Giornale-“Si”
