The Economist
Drama filloi tre muaj më parë, pas publikimit të raporteve të inteligjencës amerikane që treguan vendosjen e trupave ruse në kufijtë e Ukrainës. Që nga ai moment, ka pasur një stuhi samitesh, negociatash maratonë dhe biseda të vazhdueshme në mediat sociale.
Më 11 shkurt, Jake Sullivan, këshilltari i sigurisë kombëtare të Presidentit Joe Biden, u tha qytetarëve amerikanë se duhet të evakuonin Ukrainën brenda 48 orëve. Lufta tha ai, “ka të ngjarë të fillojë me bombardime ajrore dhe sulme raketore që padyshim mund të vrasin civilë”, përpara se të shtonte se Vladimir Putin, presidenti i Rusisë, nuk ka marrë një vendim përfundimtar.
Qeveritë e tjera perëndimore tani kanë lëshuar paralajmërime të ngjashme për qytetarët e tyre. KLM, një linjë ajrore holandeze, ndaloi fluturimet e saj për në Kiev më 12 shkurt dhe kompanitë e tjera ajrore duket se do të ndjekin shembullin e njejtë. Ndërsa qytetarët perëndimorë po largohen, gazetarët po vërshojnë në Ukrainë për të mbërritur në kohë për një luftë që amerikanët kanë deklaruar se mund të fillojë më 16 shkurt, raporton abcnews.al
Rusia nga ana tjetër ka këmbëngulur se nuk do të pushtojë Ukrainën. Lavrov, ministri i jashtëm, më 12 shkurt akuzoi Amerikën dhe aleatët e saj se po zhvillojnë “një fushatë propagandistike për ‘agresionin e Rusisë’ kundër Ukrainës”.
Kremlini duhet ta njohë këtë koncept, pasi fundja shpiku pretendime për kërcënimin e NATO-s ndaj Rusisë dhe rusëve etnikë në Ukrainë për të justifikuar aneksimin e Krimesë dhe për të marrë rajonin e Donbasit në Ukrainën juglindore në 2014. Dhe sigurisht është e vërtetë që Amerika dhe aleatët e saj tani po përdorin inteligjencën e drejtpërdrejtë si armë për të marrë informacione, me shpresën për të ndaluar Rusinë nga pushtimi.
Më 12 shkurt, Biden i telefonoi Putinit, për ta paralajmëruar atë sërish për pasojat e rënda nëse vendos të pushtojë Ukrainën. Në përmbledhjen e bisedës, Yuri Ushakov, këshilltari i Putinit për politikën e jashtme, tha se “histeria e Amerikës ka arritur kulmin e saj”, por gjithashtu vuri në dukje se bisedimet midis dy presidentëve ishin të ngjashme me biznesin.
Pavarësisht se ka vendosur trupat e saj pranë kufirit, Rusia tani duket se është befasuar nga forca e informacionit që po kthehet kundër saj. Gjatë javës së kaluar The Economist ka folur me një sërë diplomatësh, gazetarësh, zyrtarësh, ekonomistësh dhe biznesmenësh në Rusi. Shumë pak prej tyre prisnin që vendi i tyre të pushtonte Ukrainën dhe asnjëri prej tyre nuk e dëshironte diçka të tillë.
Tensioni gjeopolitik tashmë po dëmton ekonominë ruse, me rrezikun fillimisht që po reflektohet në obligacione, aksione dhe tregje valutore, sipas një zyrtari të lartë, i cili foli në kushte anonamiteti.
“Rusia mund të jetë më pak e cenueshme nga goditjet e jashtme sesa para vitit 2014, por ajo nuk duhet të harrojë se është ende e përshirë në ekonominë botërore,” theksoi zyrtari.
Pavarësisht nga imazhet satelitore të vendosjes së trupave dhe paralajmërimeve diplomatike të Rusisë, jeta në Moskë dhe në Kiev, kryeqyteti i Ukrainës, po vazhdon normalisht. Në të dy qytetet, të rinjtë enden në kërkim të bareve. Në Sheshin e Kuq fëmijët po bëjnë patinazh në melodinë e “Jingle Bells”.
Në fundjavë Volodymyr Zelensky u tha gazetarëve: Ne i kuptojmë të gjitha rreziqet, por nëse dikush kishte “informacion shtesë në lidhje me një pushtim 100% të sigurt që fillon më 16 shkurt, ju lutemi na jepni këtë informacion.”
Pra, çfarë fshihet pas intensifikimit të fundit të “dramës”?
Ndoshta ngërçi i dukshëm në bisedimet për statusin e rajonit të Donbasit. Më 10 shkurt, një ditë para deklaratës së Sullivan, Rusia dhe Ukraina u takuan në Berlin së bashku me përfaqësues të Francës dhe Gjermanisë në atë që njihet si “formati i Normandisë”. Ky është forumi për diskutimin e marrëveshjeve të Minskut, një dokument politik që u nënshkrua në Ukrainë në 2014 dhe u përditësua në 2015, pas marrjes së rajonit të Donbasit.
Gjatë viteve të fundit, Kremlini ka lëshuar mijëra pasaporta për rusishtfolësit në dy zona të kontrolluara nga Rusia, Donetsk dhe Luhansk. Ajo është përpjekur gjithashtu të detyrojë Ukrainën që t’i japë rajonit një shkallë të lartë autonomie, një lëvizje që do t’i siguronte vendit një levë të rëndësishme mbi të gjithë vendin, raporton abcnews.al
Ukraina i kupton mirë rreziqet dhe i rezistoi kësaj lëvizjeje, duke u përpjekur të fitojë kohë. Zelensky, i shtyrë nga Perëndimi, fillloi “konsultimet” për hartimin e ligjeve për një zgjidhje politike.
Por Moska e hodhi poshtë duke pretenduar se ishte një lojë e mistershme. Në një intervistë me The Economist pas kthimit të tij nga Berlini, Dmitry Kozak, kryenegociatori i Rusisë dhe zëvendës shefi i shtabit të Putinit, tha se Rusia nuk e gatshme të pranonte atë që ai e quajti një imitim të një procesi paqeje nga ana e Ukrainës.
Pas nëntë orësh bisedimesh midis Rusisë, Ukrainës, Francës dhe Gjermanisë, Kozak tha se ishte e qartë dhe se provat prej shtatë vitesh nga Ukraina dhe aleatët e saj, për t’iu përmbajtur marrëveshjeve Minskut ishin një “bllof”.
“Qeveria aktuale e Ukrainës nuk është e interesuar për një zgjidhje të konfliktit në Donbas. “Nuk i duhet Donbasi për arsye ekonomike dhe politike të cilat as nuk i fshehin”, shtoi ai. Një konflikt i zjarrtë, tha ai, ndihmon qeverinë ukrainase të shmangë përgjegjësinë për mungesën e reformave të premtuara në vend dhe e lejon atë të marrë ndihmë nga kreditorët dhe sponsorët perëndimorë.
Përveç kësaj, fundi i konfliktit do të shkaktonte shpenzime të konsiderueshme për rindërtimin e infrastrukturës së shkatërruar dhe do të prishte një ekuilibër të brishtë në sistemin politik të Ukrainës, në dëm të qeverisë aktuale. Për ironi, ky vlerësim nuk është i ndryshëm nga ai i shumë ukrainasve, të cilët mendojnë se riintegrimi i Donbasit do të shkatërronte vendin nga brenda, raporton abcnews.al
“Ndonjëherë një rezultat negativ është një rezultat në vetvete,” theksoi Kozak, duke shtuar se “Ne duam ta zgjidhim çështjen, të “harrojmë” të kaluarën dhe të vazhdojmë përpara.” Ndërsa akuzon Kievin për mashtrim, Kozak ende duket optimist se një luftë mund të shmanget.
Një shpresë për të qetësuar krizën është lajmi se parlamenti rus pritet së shpejti të votojë mbi një propozim nga një grup deputetësh për ti bërë thirrje Putin që të njohë të dy republikat e vetëshpallura të Donetskut dhe Luhansk.
“Kjo është një pyetje shumë serioze dhe vendimtare. Ne po flasim për mbrojtjen e jetës së qytetarëve dhe bashkatdhetarëve tanë, “tha Vyacheslav Volodin, një kryetar i Dumës, në një deklaratë më 11 shkurt.
Nëse Rusia do t’i njihte zyrtarisht dy republikat e vetëshpallura, si entitete të pavarura, apo edhe të vendoste trupat e saj dhe infrastrukturën ushtarake atje, kjo do të ishte diçka jo shumë larg aneksimit, pasi “republikat” do të kontrolloheshin nga rusët.
Ukraina dhe Perëndimi do të ishin kundër ripërcaktimit të kufijve ndërkombëtarë me forcë. Por ky veprim do të ulte gjithashtu tensionet. Edhe në këtë mënyrë, qeveria në Kiev mund të ndihet e lehtësuar dhe po ashtu edhe pjesa tjetër e botës.
Megjithatë, ekziston rreziku se Rusia mund të mos ndalet me kaq./abcnews.al
