Shtetet e Bashkuara dhe aleatët europianë po përgatisin atë që përshkruhet në të dy anët e Atlantikut si paketa më agresive e sanksioneve ekonomike dhe financiare të mbledhura ndonjëherë për të ndëshkuar presidentin rus Vladimir Putin nëse ai miraton një pushtim të Ukrainës.
Shpresa në kryeqytetet perëndimore është se kërcënimi i thjeshtë i këtyre masave do të jetë i mjaftueshëm për të penguar Putinin nga sulmi ndaj Ukrainës në radhë të parë – dhe nëse kjo dështon, për të goditur Moskën me kaq shumë armë ekonomike, saqë do të dobësojë vendosmërinë e Kremlinit.Pra, çfarë masash konkretisht janë të përgatitura të vendosin SHBA-ja dhe BE-ja?
Oligarkët
Ditët e fundit, SHBA dhe Britania e Madhe kanë përshkallëzuar planet për të ndëshkuar rrethin e brendshëm të Putinit duke vënë në shënjestër elitën ekonomike të Rusisë dhe paratë që ajo ka parkuar në perëndim.Zyrtarë të lartë të administratës së Bidenit thanë se ata tani kanë hartuar “paketa specifike sanksionesh” të fokusuara tek oligarkët rusë dhe anëtarët e familjeve të tyre. Ata nuk do të thoshin se kush do të ishte në listë, për shkak të shqetësimeve për “rrezikun e fluturimit”, por qëllimi mund të jetë i gjerë. Zyrtarët amerikanë thanë se disa emra do të nxirren nga një listë e klasifikuar e objektivave të mundshëm dërguar nga Thesari në Kongres në 2018.
Duke pasur parasysh se sa oligarkë rusë kanë asete dhe interesa të tjera financiare në Mbretërinë e Bashkuar, mbështetja nga Britania ka qenë vendimtare për përpjekjet e SHBA-së dhe zyrtarë të lartë të administratës së Biden-it kanë mbrojtur bashkërendimin e tyre me Londrën për paketat individuale të sanksioneve.
Të hënën(31 janar), Mbretëria e Bashkuar u zotua të prezantojë legjislacionin e ri që forcon aftësinë e Londrës për të synuar bizneset e lidhura me Kremlinin dhe pronarët e tyre në vend.
BE-ja po harton gjithashtu një listë të individëve që do të goditen me sanksione personale si ngrirja e aseteve dhe ndalimi i udhëtimit, por në të kaluarën ka kërkuar një barrë më të lartë provash për përfshirje në lista të tilla sesa SHBA, duke pasur parasysh aftësinë për ata që preke, për të ngritur sfida ligjore në gjykatat europiane.
SHBA dhe BE-ja gjithashtu duan të godasin në zemër të sistemit bankar rus dhe ta largojnë Moskën në mënyrë të konsiderueshme nga sistemi financiar ndërkombëtar, pasi nuk e kanë arritur këtë pas aneksimit të Krimesë në vitin 2014.
Institucionet më të mëdha financiare të Rusisë, përfshirë Sberbank, VTB, Gazprombank, Fondi i Investimeve Direkte Ruse dhe Alfa Bank, janë të gjitha në vijën e zjarrit.
Ndërkohë, SHBA dhe aleatët e saj kanë debatuar gjithashtu për përjashtimin e Rusisë nga Swift, rrjeti ndërkombëtar i pagesave, gjë që do të ndërlikonte më tej aftësinë e bankave ruse për të ndërvepruar me perëndimin.
Por BE-ja është më pak mbështetëse për këtë hap, duke pasur parasysh pasojat e mundshme në reputacionin e shërbimit dhe mënyrën se si çdo shkëputje mund të perceptohet nga vendet e treta. Një zyrtar i BE-së tha se shkëputja e Rusisë shihej “si mjeti i fundit” dhe se mund të jetë më efektive përdorimi i sanksioneve financiare të synuara që, për shembull, parandalojnë huadhënësit nga konvertimi i rublave në dollarë.
Zyrtarët amerikanë thanë javën e kaluar se kishte “konvergjencë” në rritje me aleatët e BE-së si për ashpërsinë ashtu edhe për shpejtësinë e sanksioneve financiare, duke vënë në dukje se ato do të synonin të goditnin financimin ekzistues dhe atë të ri.
Disa shtete të BE-së kanë kërkuar gjithashtu që qasja e Rusisë në të drejtat speciale të tërheqjes së FMN-së – të cilat veprojnë si monedhë rezervë – të ngrihet, sipas dokumenteve të parë nga Financial Times.
Teknologjia
SHBA-ja dhe BE-ja kanë diskutuar vendosjen e kontrolleve shumë të rrepta të eksportit në teknologjinë perëndimore me qëllim që të shkaktohen sa më shumë dëme që të jetë e mundur në bazën industriale të Rusisë dhe kapacitetin e saj për të inovuar.
Tradicionalisht, kontrollet e eksportit janë përdorur si një mjet për të parandaluar hyrjen e armëve të sofistikuara në duart e kundërshtarëve gjeopolitikë. Megjithatë, SHBA dhe shumë vende europiane i kanë zgjeruar masat për të përfshirë teknologjitë në zhvillim si llogaritja kuantike dhe inteligjenca artificiale.
Sipas njerëzve të njohur me të menduarit e administratorit Biden, një nga mjetet më të fuqishme që SHBA mund të vendosë në këtë fushë është i ashtuquajturi “rregulli i produkteve të huaja direkte”, i cili u përdor për të frenuar kompaninë kineze të teknologjisë Huaëei. Rregulli do të parandalonte vendet e treta nga eksportimi i disa teknologjive të ndjeshme që përmbajnë komponentë amerikanë në Rusi.
“Kontrollet e eksportit i mohojnë Rusisë diçka që ajo ka nevojë dhe nuk mund ta zëvendësojë lehtësisht nga askund tjetër,” tha një zyrtar i lartë i administratës së Biden javën e kaluar, duke shtuar: “Ajo për të cilën po flasim janë teknologji të sofistikuara që ne projektojmë dhe prodhojmë që janë thelbësore.
Energjia
Ndoshta arena më e ndjeshme politikisht dhe ekonomikisht në të cilën SHBA dhe BE po përgatisin sanksione është sektori i energjisë. Moska është shumë e varur nga eksportet e energjisë si burim i rezervave të huaja dhe BE-ja mbështetet në gazin rus për 40 për qind të konsumit të saj. Ndërkohë, Amerika është e shqetësuar për kostot e larta të energjisë që nxisin inflacionin përpara zgjedhjeve afatmesme.
Megjithatë, SHBA dhe aleatët e saj kanë debatuar duke përdorur masa të paprecedentë për të vendosur sanksione ndaj prodhuesve të naftës dhe gazit, si dhe kompanive ruse në sektorin e minierave.
Pavarësisht disa pasigurive mbi pozicionin e qeverisë së re gjermane, SHBA dhe BE kanë vendosur që nëse Rusia vendos të pushtojë Ukrainën, ata do të ndalojnë tubacionin e diskutueshëm të gazit Nord Stream 2 që lidh Rusinë dhe Gjermaninë të bëhet plotësisht aktiv. Kjo do të ishte një goditje e madhe për Moskën dhe gjithashtu mund të çonte në dhimbje të konsiderueshme ekonomike në Gjermani.
Brukseli është veçanërisht i shqetësuar për një kolaps të mundshëm në furnizimet me gaz në rast të një lufte, qoftë për shkak të dëmtimit të tubacioneve ukrainase që furnizojnë Europën ose Rusisë që lëviz për të kufizuar furnizimet me gaz.(Financial Times/ Përshtati Gazeta Si)
